علی‌رغم اینکه ناامنی و خشونت در اکوادور در سال گذشته بسیار تشدید شده است، اما این کشور به نسبت آنچه که السالوادور پیش از بوکله تجربه کرد یا وضعیت کنونی کشوری همچون هائیتی هنوز وارد مرحله وخامت نشده است. در صورتی که نوبوآ نتواند امنیت را به اکوادور باز گرداند، شاید بدترین سناریو، نظیر همسایه‌اش کلمبیا رخ دهد که برای دو دهه درگیر مبارزه با گروه‌های شبه‌نظامی بود.


نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳ آوریل اکوادور، نشان داد ممکن است این کشور مسیر السالوادور را طی کند. دنیل نوبوآ نامزدی جوان و میانه‌رو و مایل به محافظه‌کاری در حالی به قدرت رسید که کشور در حال غرق‌شدن در هرج‌ومرج و خشونت است و مردم امید دارند دولت جدید بتواند نظم را برقرار سازد. با شمارش حدوداً ۹۸٪ آرا، نوبوآ با ۵۶٪ توانست لوئیسیا گونزالس (با ۴۴٪) را در دور دوم انتخابات شکست دهد. پیروزی او با حمایت ائتلاف اقدام دموکراتیک ملی (متشکل از دو حزب چپ PID و راست MOVER) محقق شد. مسئله گسترش خشونت و ناامنی عامل بسیار مهمی در ائتلاف این دو حزب بوده است که مهم‌ترین دستور کار نوبوآ نیز خواهد بود.

نوبوآ و باندهای مواد مخدر

جغرافیای سیاسی عامل اصلی در وضعیت کنونی اکوادور بوده است. این کشور از شرق و غرب در همسایگی کلمبیا و پرو است که تولیدکنندگان کوکائین‌ در آن‌ها سواحل اکوادور را بهترین مسیر برای قاچاق مواد مخدر به آمریکای شمالی و اروپا می‌بینند. این مسیر در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در سال ۲۰۱۹ سهم مسیر اکوادور در قاچاق کوکائین به اروپا تنها ۹٪ بود. در سال ۲۰۲۱ این نرخ به ۳۳٪ رسید. اکنون به گفته نوبوآ در ۲۰۲۳، این نرخ به ۷۰٪ رسیده است. تبدیل‌شدن اکوادور به محور انتقال مواد مخدر، باب ورود باندهای تبهکاری و کارتل‌ها و در نتیجه گسترش خشونت در کشوری شد که زمانی جزو امن‌ترین کشورهای آمریکای لاتین به حساب می‌آمد.

به دنبال پیروزی نوبوآ در انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری ۲۰۲۳، او علیه کارتل‌ها اعلان جنگ کرد. اقدامات او تا حدی نتیجه‌بخش بود که در پیروزی ۲۰۲۵ او نقش داشت. او نرخ قتل در این کشور را از ۴۸ (۲۰۲۳) به ۳۸ (۲۰۲۴) به ازای هر صدهزار نفر رساند؛ هرچند هنوز هم رقم بسیار بالایی است. حال او باید پیش از آنکه اوضاع بیش از حد از کنترل خارج شود به مبارزه خود با کارتل‌ها ادامه دهد.

راهبرد نزدیکی به ترامپ

مسئله کارتل‌ها و امنیت، روابط با ایالات متحده را برای اکوادور حائز اهمیت می‌کند. نوبوآ در دو سال گذشته تلاش کرده بود روابط شخصی خود را با دونالد ترامپ تقویت کند. پس از آنکه ترامپ چندین کارتل را در آمریکای لاتین، تروریستی اعلام کرد، نوبوآ از او خواست کارتل‌های اکوادوری (لوس لوبوس، لوس تیگِرونس و ...) را نیز به لیست اضافه کند. نوبوآ می‌داند کشورش به تنهایی نمی‌تواند این گروه‌ها را مهار کند، بنابراین نیازمند کمک و نزدیکی به ایالات متحده است. البته او از نیروی نظامی کشورهای اروپایی و برزیل نیز درخواست کمک کرده بود.

برای نزدیکی بیشتر روابط اکوادور و آمریکا، نوبوآ می‌تواند دست بر روی یکی از دغدغه‌های اصلی ترامپ بگذارد: مهاجرین غیرقانونی. افزایش هرج‌و‌مرج و خشونت در اکوادور قطعاً مهاجرت از این کشور را به سمت همسایگان، مخصوصاٌ آمریکا افزایش خواهد داد. نوبوآ می‎تواند با استفاده از این مسئله نیز توجه ترامپ را جلب کند. راست گرایان در آرژانتین و السالوادور هر کدام به نحوی توانستند خود را به ترامپ نزدیک کنند؛ نوبوآ نیز می‌تواند در این مسیر قدم بگذارد. البته کمک‌ها صرفاً به ابعاد امنیتی و سیاسی محدود نمی‌شوند و او می‌تواند از ایالات متحده برای بهبود وضعیت اقتصادی اکوادور کمک بگیرد یا خود را از جنگ تعرفه‌ای با آمریکا خارج کند.

رهایی از بحران‌های اقتصادی

برای حل معضل امنیت، نوبوآ نمی‌تواند به وضعیت کنونی اقتصاد کشور بی‌توجه باشد. طبق آمار سال ۲۰۲۲، نرخ مشارکت اقتصادی در کل کشور ۶۶٪ است که نشان می‌دهد ۳۴٪ از نیروی کار کشور حتی به دنبال یافتن شغل نیز نیستند (یا مشغول فعالیت‌های پنهان و غیرقانونی مثل کار در کارتل‌ها هستند.) با وجود اینکه نرخ بیکاری در این کشور پایین (۴٪) است؛ اما تنها ۳۴٪ شاغلین از درآمد کافی برخوردار هستند. تداوم چنین وضعیت اقتصادی می‌تواند مردم را بیش‌ از پیش به سمت فعالیت‌های غیرقانونی سوق دهد.

علی‌رغم اینکه ناامنی و خشونت در اکوادور در سال گذشته بسیار تشدید شده است، اما این کشور به نسبت آنچه که السالوادور پیش از بوکله تجربه کرد یا وضعیت کنونی کشوری همچون هائیتی هنوز وارد مرحله وخامت نشده است. در صورتی که نوبوآ نتواند امنیت را به اکوادور باز گرداند، شاید بدترین سناریو، نظیر همسایه‌اش کلمبیا رخ دهد که برای دو دهه درگیر مبارزه با گروه‌های شبه‌نظامی بود. گسترش فعالیت‌ باندها در آمریکای لاتین مسیری برای ورود گروه‌های شبه‌نظامی (مارکسیست) است؛ مخصوصاً که گرایش چپ در اکوادور همچنان قدرتمند است.

 


عرفان علمشاهی


0 دیدگاه

logo

ارسال دیدگاه