از دهه ۱۹۵۰ تاکنون، صندوق بین‌المللی پول قریب به بیست بار برای حفظ توانایی بازپرداخت آرژانتین مجبور به مداخله شده است. با این حساب، دور از ذهن نیست اگر گفته شود که دولت ترامپ ناگزیر خواهد بود که علیرغم عدم بازپرداخت، به حمایت از آرژانتین ادامه دهد.


در خصوص آرژانتین، اقدام ترامپ مبنی بر اعطای خط مبادله ارزی بیست میلیارد دلاری، خرید مستقیم پزو و کمک تسهیلاتی احتمالی بخش خصوصی به ارزش بیست میلیارد دلار سوال برانگیز است: آیا ترامپ و وزیر خزانه‌داری او، اسکات بسنت، متوجهند که‌ جدا کردن ایالات متحده و سرمایه‌گذاران آمریکایی از این ماجراجویی پرریسک تا چه اندازه دشوار خواهد بود؟

نمود این عدم آگاهی در جریان سفر «خاویر میلی» به کاخ سفید قابل مشاهده بود. ترامپ به‌صراحت اعلام کرد تداوم کمک‌های آمریکا به آرژانتین به پیروزی حامیان میلی در انتخابات پارلمانی پایان اکتبر بستگی دارد و بسنت، بلافاصله از تداوم کمک‌های آمریکا بدون توجه به نتیجه انتخابات خبر داد. تنها ‌شرط موجود را تداوم «سیاست‌های خوب» میلی عنوان کرد.

میلی از آن رو که با مقررات‌زدایی و کاهش مخارج دولت تورم را طی دو سال از حدود ۲۰۰ درصد به حدود ۳۰ درصد رسانده، مورد ستایش است. با این حال، آیا کمک‌های بیشتر آمریکا خواهد توانست آرژانتین را از بحران مالی خارج کند؟ اگر میلی شکست بخورد، انتظار بانک‌ها و صندوق‌ها از اسکات بسنت به عنوان هماهنگ‌کننده طرح، این نخواهد بود که آرژانتین را به هر قیمتی سرپا نگاه دارد؟

علیرغم اجرای اصلاحات عمیق مالی و نهادی، نظام پولی دوگانه در دوره میلی کماکان دست‌نخورده باقی مانده است. مشکل اصلی آرژانتین یک نظام پولی دوگانه است که در آن، دلار و پزو به‌صورت همزمان در گردش‌اند و مردم دلار را عملا برای حفظ ارزش در برابر سقوط‌های مداوم پزو پذیرفته‌اند. به بیان دیگر، اقتصاد آرژانتین برای پیشبرد طبیعی امور نیازمند جریان مداوم دلار است و از آنجا که اختیار چاپ دلار ندارد، از کمبود ارز ناشی از ضعف صادرات آسیب می‌بیند.

کمک آمریکا مشکل اصلی آرژانتین یعنی وابستگی شدید به دلار را حل نخواهد کرد و چرخه سقوط، حتی با ترس کمبود دلار نیز تکرار خواهد شد. حال آرژانتین باید ذخایر دلاری خود را برای بازپرداخت بدهی‌های خود به صندوق بین‌المللی پول، دولت آمریکا و وام احتمالی بخش خصوصی، از مسیر افزایش صادرات در شرایط آشفته تجاری مخلوق ترامپ بهبود بخشد. از سوی دیگر، آمریکا با توجه به معضلات کشاورزان در جنگ تجاری، از حیث سیاسی نخواهد توانست بار صادراتی غلات آرژانتین را خریداری کند.

با اعلام برنامه حمایتی آمریکا، ارزش پزو تا حدودی رشد کرده و آرامش کم‌رمقی به بازارهای آرژانتین بازگشته است. بلاشک، خرید پزو و خط مبادله ارزی می‌تواند نقش مُسکن موقت را ایفا کند. حتی ممکن است در دو هفته آینده این حمایت‌ها از حیث سیاسی به نفع میلی تمام شوند، اما تعیین نتیجه انتخابات باتکای آنها ممکن نیست. بالاخص که افشای فساد چهره‌ برجسته دولت و خواهر میلی موقعیت وی را بیش از پیش تضعیف کرده است. میلی برای دو سال دیگر در قدرت باقی خواهد ماند. اما ناآرامی‌های سیاسی اخیر باعث کاهش قدرت مانور وی شده است. حتی اگر انتخابات اکتبر نتیجه‌ مطلوب میلی را به همراه داشته باشد، مشخص نیست که اراده سیاسی کافی برای پیشبرد برنامه اصلاحات بلندپروازانه‌ وی وجود داشته باشد.

از دهه ۱۹۵۰ تاکنون، صندوق بین‌المللی پول قریب به بیست بار برای حفظ توانایی بازپرداخت آرژانتین مجبور به مداخله شده است. با این حساب، دور از ذهن نیست اگر گفته شود که دولت ترامپ ناگزیر خواهد بود که علیرغم عدم بازپرداخت، به حمایت از آرژانتین ادامه دهد؛ مسئله‌ای که مدیران صندوق بین‌المللی پول دهه‌ها تجربه کرده‌اند. اگر در آینده آمریکا تصمیم به قطع حمایت از آرژانتین بگیرد، این کشور به قعر بحران سقوط خواهد کرد و سرمایه‌گذاران از بسنت به عنوان مشوق اصلی این موضوع خشمگین خواهند شد.

قمار سیاسی دولت ترامپ بر سر آرژانتین پایانی روشن ندارد. سال‌ها پیش، کتابی پرفروش درباره فرو رفتن تدریجی آمریکا در جنگ ویتنام با عنوان «خلق یک باتلاق» منتشر شد. اکنون که واشنگتن، آرژانتین را به کمک‌های بی‌پایان خود وابسته کرده است و راه خروجی وجود ندارد، این تعبیر می‌تواند دوباره عمومیت پیدا کند.

منبع: انستیتو پترسون برای اقتصاد بین‌الملل 
نویسنده: مونیکا د بولی


اندیشکده تهران


0 دیدگاه

logo

ارسال دیدگاه