استراتژی مهار برای روسیه شاید از نظر اخلاقی رضایت‌بخش باشد، اما به تصدیق پایان برتری ایالات متحده توجهی ندارد.


برای ایالات متحده در موضوع مواجهه با روسیه به طور کلی، دو رویکرد استراتژیک مهار و هم‌زیستی رقابت‌جویانه در دسترس است. انتخاب بین این دو گزینه، به چگونگی ارزیابی آمریکا از جایگاه خودش و این کشور وابسته است.

استراتژی مهار، همانند دوران جنگ سرد، روسیه را به عنوان یک رقیب سازش‌ناپذیر با امیال ژئوپولتیکی غیرقابل تحمل در اروپا و فراتر از آن می‌بیند. این رویکرد بر این اصل استوار است که مهار تلاش‌های گسترش‌طلبانه روسیه باعث فرسایش بنیادهای این کشور و در نهایت پیدایش یک روسیه جدید خواهد شد؛ کشوری جدید که دارای ارزش‌های مشترک با غرب و شریک بالقوه ایالات متحده است.

استراتژی هم‌زیستی رقابت‌جویانه از این فرض آغاز می‌شود که روسیه یک رقیب دائمی است که غرب نمی‌تواند نظام داخلی و دیدگاه استراتژیک آن را از طریق فشار یا تشویق تغییر دهد. این رویکرد، وظیفه سیاست خارجی ایالات متحده را نه در شکست دادن یا دگرگون کردن روسیه، بلکه در مدیریت مسئولانه رقابت برای جلوگیری از برخورد نظامی مستقیم می‌داند.

استراتژی‌های مهار و هم‌زیستی رقابت‌جویانه هر دو دارای هدف یکسان حفظ حاکمیت اوکراین و جلوگیری از حملات بیشتر روسیه هستند. تفاوت آن‌ها در نحوه برخورد با دو مسئله اصلی یعنی تضمین‌های امنیتی برای اوکراین و وضعیت سرزمین‌های مورد مناقشه است.

مهار: شفافیت اخلاقی و صلابت استراتژیک

در مورد جنگ جاری، استراتژی مهار موضعی اصولی در حمایت از حق اوکراین برای درخواست عضویت در ناتو اتخاذ می‌کند. این رویکرد هیچ محدودیتی برای همکاری امنیتی اوکراین با متحدین امنیتی قائل نخواهد شد. همچنین، هیچگونه محدودیتی در توانمندی‌های نظامی کی‌یف اعمال نخواهد کرد.

استراتژی مهار همچنین بر حفظ تمامیت ارضی اوکراین تأکید دارد و هر گونه توافق سیاسی که به دستاوردهای روسیه از سال ۲۰۱۴ تاکنون مشروعیت ببخشد، نمی‌پذیرد. بنابراین، استراتژی مهار با ضرورت‌های اخلاقی و حقوقی دفاع از حاکمیت و مقابله با تجاوز هم‌خوانی دارد.

با این حال، این رویکرد هزینه‌هایی نیز به همراه دارد. با رد کردن هرگونه خروج آبرومندانه یا تضمین‌های امنیتی برای روسیه، استراتژی مهار ممکن است جنگ را طولانی‌تر کند. همچنین، می‌تواند پویایی‌های نوینی از جنگ سرد جدید را تحکیم کند، اروپا را بی‌ثبات سازد و هزینه‌های ویرانگر بلندمدتی بر اوکراین تحمیل نماید.

هم‌زیستی رقابت‌جویانه: مدیریت رقابت برای جلوگیری از ویرانی

استراتژی هم‌زیستی رقابت‌جویانه اوکراین را تشویق می‌کند تا با بی‌طرفی مسلحانه، حاکمیت خود را حفظ کرده و در عین حال نگرانی‌های امنیتی روسیه را مورد توجه قرار می‌دهد. کی‌یف عضویت در ناتو را کنار گذاشته و توافق می‌کند که نیروهای خارجی را در خاک خود مستقر نکند، در حالی که به توسعه پایگاه دفاعی-صنعتی خود با سرمایه‌گذاری و فناوری غربی ادامه می‌دهد تا سلاح‌های لازم برای دفاع از خود را بسازد.

 این استراتژی توانمندی‌های نظامی اوکراین را محدود می‌کند، اما تنها در قالب یک توافق متقابل که محدودیت‌های مشابهی را برای نیروهای روسی در مناطق مرزی تعیین می‌کند. در مسائل سرزمینی، این استراتژی کنترل دوفاکتو بدون شناسایی دو ژور روسیه بر اراضی از دست رفته اوکراین را می‌پذیرد و به جای بازگرداندن مرزهای 1991، به اصل خودمختاری محلی برای تعیین وضعیت سیاسی از طریق فرآیند دموکراتیک تحت نظارت بین‌المللی تکیه می‌کند.

عمل‌گرایی برای دنیای چندقطبی

جذابیت استراتژی مهار از این باب است که نشان دهنده تعهدات اخلاقی و اعتماد به نفس یک ابرقدرت است که همچنان در صحنه جهانی حضور دارد. اما دنیای امروز دیگر جایی نیست که ایالات متحده بتواند نتایج مطلوبش را تحمیل کند. سیاست هم‌زیستی رقابت‌جویانه چارچوب واقع‌گرایانه‌تری برای مدیریت رقابت پایدار با روسیه در یک نظام چندقطبی ارائه می‌دهد چرا که ایالات متحده دیگر نمی‌تواند رقیب خود را شکست دهد.

هم‌زیستی رقابت‌جویانه از طریق تعادل، احتیاط و دیپلماسی آن‌ها را مهار می‌کند. این رویکرد، مصالحه با رقبای ناخوشایند را بخشی از هنر دیپلماسی در رقابتی بی‌پایان می‌داند که در آن شکست‌ها می‌تواند جبران شود و مزایایی نیز در طول زمان کسب شود. هدف اصلی آن ثبات پایدار است.

در نهایت، ایالات متحده باید بین یک سیاست روشن اخلاقی و یک سیاست عملی انتخاب کند. هم‌زیستی رقابت‌جویانه، با تمام ابهامات و نواقصش، راهی مطمئن‌تر به سوی اروپای صلح‌آمیز و نظم جهانی که منافع و ارزش‌های ایالات متحده را پیش می‌برد خواهد بود. حتی اگر از سرعت یا کیفیت مورد انتظار عده‌ای برخوردار نباشد.

منبع: نشنال اینترست
نویسنده: توماس گراهام


اندیشکده تهران


0 دیدگاه

logo

ارسال دیدگاه