بر اساس اعلام رسانه‌های غربی، عربی و عبری توافق آتش بس میان لبنان و اسرائیل از فردا اجرایی خواهد شد. این دوره از مذاکرات آتش‌بس بین دو طرف با میانجی‌گری هوکشتاین نماینده ویژه آمریکا در امور لبنان چند ماه قبل آغاز شد و به سرانجام فعلی رسید.

طرفین چقدر به اهداف خود رسیدند؟

مقتضیات اسرائیل در جنگ غزه نشان می‌داد که این رژیم قصد ندارد در ابتدا وارد یک جنگ سرنوشت‌ساز یا اصطلاح همه‌جانبه با حزب‌الله شود. تنها خواسته آنها قبل از ماجرای #مجدل_الشمس در جولان اشغالی آتش‌بس و بازگشت آوارگان اسرائیلی به خانه‌هایشان بود. اما با بن‌بست در غزه توجه این رژیم معطوف به لبنان شد.

حزب‌الله از ۸ اکتبر یک هدف کلی را در پیش گرفت و آن هم آتش بس در غزه بود اگرچه اکنون آن شرط به نظر می‌رسد که به کنار رفته است اما اسرائیل هم بعد از ترور فرماندهان حزب‌الله به ویژه سیدحسن نصرالله و هاشم صفی‌الدین بدنبال ایجاد یک معادله جدید در لبنان بود. معادله که بخشی از آن امنیتی و بخش سیاسی بود. اسرائیلی‌ها قصد داشتند با ضربات شدید به حزب‌الله این جنبش و لبنان را وارد بحران سیاسی و امنیتی بکنند.

معادله امنیتی مدنظر رژیم این بود که ابتدا حزب‌الله را از مرزهای اسرائیل دور کند و سپس منطقه جنوب خط رودخانه لیتانی را خلع سلاح کند. البته بعد از ضربه‌های اسرائیل به بیروت و منطقه ضاحیه و آواره شدن بیش از یک میلیون لبنانی این خواسته‌ها باز افزایش یافت و تل‌آویو درصدد برآمد تا عقبه نظامی، لجستیکی، مالی و حتی اجتماعی حزب‌الله را هدف قرار دهد.

حزب‌الله اما بعد از مدتی دوباره به روند بازسازی بازگشت و توانست بعد از ضربات شدیدی که به تل آویو و حیفا وارد کرد معادله جنگ را تا حد زیادی تغییر داده و معادله پایتخت در برابر پایتخت را تثبیت کند. حزب‌الله در این زمان میدان را منطق اصلی معادلات دانست و با ضربات پی‌درپی که در تاریخ حملات به رژیم اسرائیل بی‌نظیر بود توانست تا حدودی مزیت هوایی اسرائیل را خنثی کند.

اگر توافق نهایی شود چه می‌شود؟

۱-توافق بر حول محور همان قطعنامه ۱۷۰۱ قرار دارد.
۲-آمریکا نقش پررنگی در این توافق داشته و ادامه‌دار خواهد بود.
۳-واشنگتن به عنوان رئیس هیات نظارت انتخاب می‌شود.
۴-حق آزادی عمل اسرائیل گرفته شده و به جای آن تضمین کتبی از سوی واشنگتن داده شده است.
۵-اسرائیل از لبنان عقب‌نشینی می‌کند و آوارگان دو طرف می‌توانند به خانه‌هایشان بازگردند.

برای حزب‌الله چه می‌شود؟

۱- پرونده خلع سلاح حزب‌الله کنار رفته است.
۲-حزب‌الله می‌تواند دوباره به روند بازسازی بازگردد، به ویژه امنیتی و ساختاری

مقاومت چند هفته اخیر حزب‌الله نشان داد که روند جنگ همه جانبه با این جنبش بسیار سخت خواهد بود و مانند حماس در غزه نیست. از سویی حمله زمینی اسرائیل به لبنان با شکست روبرو شد و بعد از اینکه ۶لشکر وارد منطقه جنوب شدند جز ۴ کیلومتر پیشروی هیچ دستاورد دیگری بدست نیامد. در صورتی که در جنگ سال ۱۹۸۲ اسرائیل ظرف یک هفته به بیروت رسیده بود و در جنگ ۳۳ روزه نیز در هفته سوم به لیتانی رسید.

در آن سو هم لبنان به سمت رقابت سیاسی تازه خواهد رفت. گروه‌های مخالف حزب‌الله تلاش می‌کنند که بازسازی بلوک قدرت بتوانند حزب‌الله را تحت فشار قرار دهند. از سوی دیگر روند انتخاب رئیس‌جمهور در لبنان بسیار مهم خواهد بود. با توجه به این شرایط حزب‌الله چند کار مهم در پیش خواهد داشت:

۱-بازسازی کادر و ساختار از ابتدا
۲-بازسازی قدرت نظامی
۳-تجدید ساختار امنیتی
۴-پر کردن خلاهای اجتماعی و مالی برای احیای دوباره سیستم خود
۵-تاثیرگذاری بر روندهای سیاسی در لبنان برای مقابله با طرح آمریکا به همراه جعجع و بخشی از جریان ۱۴ مارس جهت از بین بردن محور مقاومت

نتیجه

در صورت نهایی شدن توافق می‌توان این نتایج را گرفت که:

۱-حزب‌الله توانست معادله امنیتی و نظامی شمال را برهم بزند. ضربات زیادی به نقاط نظامی و صنعتی اسرائیل در شمال وارد شد و کماکان این قدرت وجود دارد که به اسرائیل ضربه امنیتی وارد شود.
۲-اسرائیل نتوانست جنوب لبنان را تصرف کند و خلع سلاح حزب الله ناکام ماند؛ با این‌حال به صورت موقت می‌تواند جبهه لبنان را از جبهه غزه منفک کند.
۳-دوباره روند به قطعنامه ۱۷۰۱ باز می گردد و از این پس معادلات سیاسی در لبنان تعیین‌کننده خواهد بود.

 


اندیشکده تهران


0 دیدگاه

logo

ارسال دیدگاه