اروپا امروز در تاریخ ۲۸ اردیبهشت شاهد دو انتخابات ریاست‌جمهوری در رومانی و لهستان و یک انتخابات ‏پارلمانی در پرتغال است. این سه انتخابات نمایی از مسیر آینده سه کشور و به‌طور کلی اروپا را نشان می‌دهند.‏

لهستان و چالش دولت میانه‌رو

انتخابات ریاست‌جمهوری لهستان دو سال پس از انتخابات پارلمانی این کشور برگزار می‌شود. حزب پلتفرم ‏مدنی (‏Civic Platform‏) در انتخابات پارلمانی ۲۰۲۳، هرچند آراء کمتری نسبت به رقیب خود، حزب ‏قانون و عدالت (‏Law and Justice‏)، کسب کرد، اما با تشکیل ائتلافی‎ ‌‏(‏Civic Coalition‏) با دو حزب ‏دیگر توانست حاکمیت هشت‌ساله حزب راست‌گرای قانون و عدالت را به پایان برساند و خود کابینه را تشکیل ‏کابینه دهد و اکنون به دنبال پست ریاست‌جمهوری است.‌‎ ‎جایگاه رئیس‌جمهور در لهستان نسبت به پارلمان ‏ضعیف است و تنها قادر به مسدودسازی برخی روندهاست. اما مسئله اساسی این انتخابات در واقع سنجش ‏میزان رضایت مردم از حاکمیت دوساله ائتلاف جدید است.‏

به تازگی، ناوروکی(‏Nawrocki‏)، نامزد قانون و عدالت، با ترامپ دیدار کرده تا ‏وجهه بین‌المللی خود را در برابر رقیب تقویت کند. همچنین با توجه به اینکه وضعیت اقتصادی-سیاسی لهستان در دو سال ‏گذشته تحت حاکمیت حزب پلتفرم مدنی بهبود چندانی نداشته احتمال پیروزی حزب قانون و عدالت افزایش ‏یافته است. اگرچه نظرسنجی‌های ‏ اخیر نشان داده که آراء ترزاکوفسکی(‏Trzaskowski‏)، نامزد حزب ‏پلتفرم مدنی، نسبت به ناوروکی ۸ درصد بیشتر است، اما با توجه به روند رو به رشد راست‌گرایی در لهستان، ‏راست‌گرایان در صورت اتحاد شانس بیشتری نسبت به رقبای خود خواهد داشت. در صورت وقوع چنین ‏سناریویی، حزب راست‌گرای افراطی «منتزن» توان حضور و تأثیرگذاری بر دولت را خواهد داشت. این امر ‏موجب خواهد شد دوقطبی موجود در اتحادیه اروپا درباره مهاجران و ارزش‌های خانوادگی یا مدرن تشدید ‏شود. همچنین، سیاست خارجی لهستان با شدت بیشتری به سمت ستیزه‌جویی با روسیه، توقف کمک‌ها به ‏اوکراین و تقویت روابط با آمریکا سوق خواهد یافت.‏

سومین انتخابات پارلمانی پرتغال در سه سال اخیر

فروپاشی دولت و برگزاری انتخابات پارلمانی در پرتغال برای سومین سال متوالی در حال وقوع است. این ‏بی‌ثباتی به دلیل اتهامات فساد رهبران احزاب حاکم، اختلافات شدید میان احزاب و ناتوانی آن‌ها در جلب ‏حمایت کافی از سوی مردم ایجاد شده است. در نتیجه این بی‌ثباتی، حزب راست‌افراطی چگا (‏Chega‏) ‏محبوبیتش از ۸ درصد در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۷ درصد در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته و به یک بازیگر ‏کلیدی در زمینه ثبات و تشکیل دولت تبدیل شده است.‏

بر اساس نظرسنجی‌ها ، در انتخابات امسال، حزب راست میانه اتحاد دموکراتیک (‏Democratic Alliance‏) ‏نسبت به حزب چپ میانه سوسیالیست محبوبیت بیشتری کسب کرده است. با توجه به عدم ائتلاف میان این ‏دو حزب و همچنین رشد محبوبیت حزب راست‌افراطی چگا، احتمال می‌رود که حزب پیروز ناچار به تشکیل ‏ائتلافی باشد که حزب چگا نیز بخشی از آن باشد. این امر می‌تواند به ورود نخستین حزب راست‌افراطی به ‏ائتلاف دولتی در پرتغال منجر شود. هر نتیجه‌ای که در این انتخابات رقم بخورد، قطعا پیامد آن چرخش ‏سیاست داخلی و خارجی دولت پرتغال به سمت راست‌گرایی خواهد بود.‏

انتخابات ریاست‌جمهوری دور دوم رومانی

انتخابات ریاست‌جمهوری رومانی در آذر ۱۴۰۳ برگزار شد که منجر به پیروزی خیره‌کننده کالین جورجسکو ‌‏(‏Călin Georgescu‏)، نامزد راست‌افراطی و مخالف اتحادیه اروپا شد. این پیروزی باعث شد که حاکمیت ‏رومانی به اتهام دستکاری انتخاباتی اپلیکیشن تیک‌تاک، انتخابات را ملغی و حضور جورجسکو در انتخابات ‏بعدی را ممنوع کند. این اقدام موجب تشدید بی‌اعتمادی نسبت به دولت حاکم و افزایش تمایل به نامزدهای ‏راست‌گرا و ضدسیستم شد.‏

دوباره در ۱۳ اردیبهشت انتخابات برگزار شد که طی آن، جورج سیمیون (‏George Simion‏) ‏نماینده راست‌گرایان با کسب ۴۰ درصد آراء، با اختلاف قابل توجهی از سایر رقبایش، مقام اول را کسب کرد.‏ ‏امروز دور دوم انتخابات برگزار خواهد شد و اگر اجماع‌سازی علیه سیمیون صورت ‏نگیرد، او به احتمال زیاد برنده خواهد بود. این پیروزی می‌تواند تغییرات بنیادینی در روابط ‏رومانی با اتحادیه اروپا و همسایگان ایجاد کند. سیمیون مخالف هرگونه حمایت از اوکراین است و ادعاهای ‏ارضی نسبت به کشور مولداوی دارد. او همچنین اعلام کرده که مانع اجرای برخی سیاست‌های اتحادیه می‌شود. به طور کلی، این وضعیت می‌تواند موجب تقویت بلوک راست‌گرایان و تشدید دوقطبی‌های داخلی در اتحادیه اروپا شود.‏