‏«ترور در صیدا جنوب لبنان بیش از آنکه به غزه یا لبنان مرتبط باشد، به وضعیت کرانه باختری مرتبط ‏است.» این سخنان یکی از روسای سابق امان (اطلاعات ارتش اسرائیل) در واکنش به ترور محمد شاهین از ‏فرماندهان قسام در لبنان بود.

با آغاز آتش‌بس غزه در ۱۹ ژانویه، ارتش رژیم صهیونیستی در ۲۱ ژانویه از شروع یک عملیات بزرگ در ‏کرانه باختری با عنوان دیوار آهنین خبر داد و نتانیاهو هدف عملیات را اقدامی علیه «محور ایران» نامید. ‏عملیات‌های ارتش صهیونیستی از اردوگاه جنین شروع شد و در یک ماه گذشته چندین اردوگاه فلسطینی در ‏کرانه باختری مانند طوباس، طولکرم و ... را در ادامه درگیر خود کرد. براساس گزارش آنروا در یک ماه ‏گذشته 40 هزار فلسطینی از اردوگاه‌های کرانه باختری آواره شده‌اند که حدود 20 هزار نفرشان تنها مختص ‏جنین است.‏

این عملیات بازتاب‌های فراوانی در داخل سرزمین‌های اشغالی هم به همراه داشته است. از جمله اینکه رئیس ‏جنبشی متشکل از 550 افسر ارتش در بیانیه ای دولت نتانیاهو را متهم کرد که برخلاف خواست عمومی ‏اسرائیلی‌ها عمل می‌کند و تحت نفوذ یک اقلیت افراطی قرار دارد که قصد دارد کرانه باختری را ضمیمه کند ‏و تسلط نظامی در غزه را افزایش دهد.‏

در خصوص تحولات اخیر کرانه باختری چند نکته وجود دارد:‏

‏کلان پروژه، الحاق کرانه باختری

با آمدن ترامپ به کاخ سفید، بار دیگر مسئله الحاق کرانه باختری به اسرائیل بسیار جدی‌تر در حال دنبال شدن ‏است. ترامپ در جلسه جنجالی با نتانیاهو در کنار کوچاندن مردم و تسلط آمریکا بر نوارغزه، پروژه الحاق ‏کرانه باختری را هم مطرح و حمایت کرد. منظور از الحاق، رسمی شدن اشغال و حاکمیت رژیم اسرائیل بر ‏حدود ۴۰ درصد از کرانه باختری است که اکنون پر از مجمع جزائر شهرک‌های اسرائیلی‌نشین است.

این ایده در سال ۱۹۶۸ توسط ژنرال ایگال آلون مطرح شد. او دنبال الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری، مانند ‏دره اردن و مناطق قدس و الخلیل به اسرائیل و الحاق مناطق باقی مانده به کشور اردن بود! این ایده سال‌ها در ‏قالب‌های مختلف مانند تقسیم کرانه باختری به سه قسمت در توافق اسلو، کشیدن دیوار حائل از سال ۲۰۰۰ ‏همواره دنبال شده است. اکنون نیز عملیات دیوار آهنین به دنبال برداشتن نقطه‌ثقل‌های شکل‌گرفته مقاومت ‏در کرانه به عنوان مانع اصلی پروژه الحاق است.‏

‏حضور نظامی و امنیتی در کرانه باختری

یکی از ویژگی‌های اقدامات یک ماه اخیر رژیم، حضور گسترده نظامی در اردوگاه‌ها و نخستین استقرار نظامی ‏در شهرک‌های اسرائیلی درون شمال کرانه باختری از سال ۲۰۰۲ است. این اقدام در کنار ساخت شهرک‌های ‏جدید در شمال و در حاشیه الخلیل نشان می‌دهد که عملیات دیوار آهنین جزئی از یک پروژه کلان برای ‏تغییر وضعیت جمعیتی کرانه باختری با پیوست اجتماعی حمایت از اقدامات تروریستی اسرائیلی‌های ساکن ‏کرانه باختری است. هیئت مقاومت در برابر دیوار و شهرک‌سازی اعلام کرد در ژانویه ۲۰۲۵، بیش از ۲۱۶۰ ‏حمله توسط شهرک‌نشینان و نظامیان اسرائیلی علیه فلسطینیان انجام شده که شامل تیراندازی، تخریب اراضی و ‏مصادره اموال بوده است.‏

‏حداقلی‌ترین هدف: راضی کردن اسموتریچ

برخی تحلیلگران اسرائیلی هم آغاز عملیات در کرانه باختری بلافاصله پس از آتش‌بس در نوارغزه را ‏رشوه‌ای به اسموتریچ به عنوان جدی‌ترین شخصیت دورن کابینه در مواجهه با کرانه باختری (پس از ‏استعفای بن‌گویر) می‌دانند. برای اسموتریچ بواسطه بدنه اجتماعی سبد رای حزبش، وضعیت کرانه باختری ‏و حمله به آن و بازنگه داشتن پروژه الحاق این منطقه بسیار حائز اهمیت است.

‏نیروهای امنیتی کرانه باختری

یکی از اقدامات مهم و تعیین‌کننده کنونی کرانه باختری، اقدامات نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان به ‏مدیریت ماجد فرج است. نیروهای امنیتی تشکیلات در ۳ ماه گذشته اقدامات و درگیری‌های مستقیم زیادی ‏علیه گروه‌های مقاومت به ویژه در اردوگاه جنین انجام دادند و نیروهای مقاومت در کرانه اعم از وابسته به ‏جهاد اسلامی و حماس تا جای ممکن از هر گونه درگیری مستقیم و گرفتن تلفات دوری کردند تا مسئله به ‏جنگ بین فلسطینی مانند تجربه سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷ در کرانه و نوار غزه تبدیل نشود.‏

جمع بندی

باید دقت داشت که هر چه آواره کردن اهالی نوارغزه سخت و پر از موانع است، الحاق کرانه باختری به ‏اسرائیل بالاخص شمال و شرق (دره اردن) بواسطه وجود شهرک‌ها، نوع نگاه سیاسی تشکیلات خودگردان، ‏پراکندگی جمعیتی مقاومت در اردوگاه‌ها و ... ممکن‌تر است. البته مقاومت هم بیکار ننشسته و نبوده است؛ ‏چنانکه شاباک اعلام کرده است در یک ماه گذشته حدود ۹۰حمله بزرگ که ۷۵ مورد از آنها در شمال ‏کرانه باختری بوده را خنثی کرده است.‏