رئیس کنونی سازمان اطلاعات ملی عراق، حمید رشید فالح صالح الزیـرجاوی که با نام «حمید الشطری» شناخته می‌شود، یکی از برجسته‌ترین چهره‌هایی است که برای تصدی مقام نخست‌وزیری و جانشینی محمد شیاع السودانی، مطرح شده است. بر اساس گزارش برخی رسانه‌ها، چارچوب هماهنگی شیعی دامنه جست‌وجو برای نامزد نخست‌وزیری را به دو گزینه محدود کرده است: حمید الشطری و علی الشکری.

از هر دو نفر به‌عنوان افرادی برخوردار از «کفایت، پاکدستی و تجربه واقعی عراقی» یاد شده است. همچنین گزارش شده که یکی از این دو نامزد توانسته است حدود ۷۰ درصد موافقت اعضای چارچوب را به دست آورد، هرچند مشخص نشده است که این میزان حمایت به کدام‌یک از آن‌ها تعلق دارد.

اما حمیدالشطری کیست و مهم‌ترین اطلاعات و برجسته‌ترین نقاط عطف زندگی و مسیر حرفه‌ای او کدام است؟ حمید الشطری اهل مناطق هور (تالاب‌ها) در استان ذی‌قار در جنوب عراق است و در سال ۱۹۶۹ به دنیا آمد. او از سال‌های ابتدایی جوانی از مخالفان رژیم صدام حسین و حزب بعث بود؛ به همین دلیل تحت تعقیب قرار گرفت و بازداشت شد. در سال ۱۹۸۶ به صفوف اپوزیسیون عراق پیوست و در انتفاضه شعبانیه سال ۱۹۹۱ علیه حکومت صدام مشارکت داشت. در پی این قیام، به همراه تعدادی از اعضای خانواده‌اش بازداشت شد و تا سال ۱۹۹۳ در زندان به سر برد. پس از آزادی، مدتی به‌صورت مخفیانه در تالاب‌های جنوب عراق زندگی می‌کرد، سپس به اقلیم کردستان عراق رفت و تا سال ۱۹۹۷ فعالیت سیاسی خود را در چارچوب اپوزیسیون ادامه داد.

در سال ۱۹۹۸ عراق را ترک کرد و ابتدا به جمهوری اسلامی ایران و سپس به سوئیس رفت و برای مدتی در آنجا ساکن شد. او در دوران اقامت در خارج از کشور، به فعالیت‌های خود در صفوف مخالفان عراقی ادامه داد و در شماری از کنفرانس‌های اپوزیسیون عراق در اروپا شرکت کرد. همچنین در این دوره به تحصیل و کار در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخت. پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و سقوط رژیم صدام حسین، الشطری به کشورش بازگشت تا فصل جدیدی از زندگی حرفه‌ای خود را آغاز کند؛ این‌بار از درون ساختار دولت.

او در سال‌های پس از سقوط صدام مناصب امنیتی متعددی را بر عهده گرفت که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

• ریاست سازمان اطلاعات ملی عراق از ۱۹ دسامبر ۲۰۲۴، در جانشینی رائد جوحی. یکی از نخستین اقدامات او در این سمت، گشایش کانال ارتباط اطلاعاتی با دولت موقت سوریه پس از سقوط بشار اسد بود.
• انتصاب به سمت مدیرکل اطلاعات و مبارزه با تروریسم در وزارت کشور عراق در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۱.
• مسئولیت مدیریت هسته اطلاعاتی «صقور» (واحد اطلاعات نظامی)
• معاون رئیس دستگاه امنیت ملی عراق.
• ریاست دستگاه امنیت ملی عراق.
• عضویت در شورای مشورتی امنیت ملی عراق.
• معاون دستگاه امنیت ملی.
• دبیر دستگاه امنیت ملی.
• افسر دستگاه امنیت ملی عراق.

در جریان مقابله با سازمان تروریستی وهابی داعش، حمید الشطری مسئولیت پرونده بسیج عشایری را بر عهده داشت. در حوزه علمی و دانشگاهی، الشطری دارای مدرک کارشناسی فیزیک (۱۹۹۱)، دیپلم ارتباطات از دانشگاه زوریخ (۱۹۹۸) و دکترای حقوق (۲۰۲۰) است. او به چهار زبان عربی، انگلیسی، فارسی و آلمانی تسلط دارد.

به این ترتیب، حمید الشطری نمونه‌ای از چهره‌های عراقی به شمار می‌رود که تجربه عمیق امنیتی را با سابقه فعالیت در اپوزیسیون سیاسی در مقاطع حساس تاریخ معاصر عراق درهم آمیخته است. از زندگی همراه با تعقیب، زندان و فشار در دوران صدام حسین تا دستیابی به مناصب عالی در ساختار امنیتی عراق پس از سال ۲۰۰۳، الشطری کارنامه‌ای انباشته کرده است که به باور حامیانش، او را برای هدایت مرحله بعدی کشور شایسته می‌سازد.

در حالی که رایزنی‌ها در چارچوب هماهنگی درباره نخست‌وزیر آینده شدت گرفته است، نام حمید الشطری به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین گزینه‌ها مطرح می‌شود؛ گزینه‌ای که به باور برخی، توانایی جمع‌کردن قاطعیت امنیتی با مدیریت آرام و حساب‌شده را دارد. تا زمان اعلام تصمیم رسمی، سوابق و تجربیات الشطری همچنان عامل کلیدی در ارزیابی شانس او برای تصدی نخست‌وزیری دولت عراق در دوره پیش‌رو باقی خواهد ماند.

منبع: الخنادق

مطالب مرتبط:

◽️اعداد و ارقام انتخابات پارلمانی عراق چه می‌گویند؟ 
◽️ابهام و رقابت‌های پنهان؛ سناریوهای تشکیل کابینه در عراق